Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Roundoto
Glechoma hederacea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Chamecisso, Terreto, Courrejo-de-sant, Roundeto, Camecisso.
Noms en français : Lierre terrestre, Courroie de saint Jean.
Descripcioun :La roundoto o chamecisso s'atrobo majamen dins li valado de nòsti mountagno qu'amo pas gaire lou relarg mieterran. Se recounèis à si fueio en cor quàsi roundo, si flour bluio pèr dos o tres.
Usanço :Es uno planto di proun vertuouso qu'es emplegado desèmpièi li Grè e visto coume uno panacèio à l'age-mejan. Se counèis forço prouprieta e d'en proumié aquelo de faire pissa. Mai peréu d'ajuda à digeri e à toussi, de sarra li car, contro l'enflamacioun e peréu pèr li moureno. La poudès manja, mai èi recoumanda de n'en pas prendre de trop.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Glechoma
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,7 à 2 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Ermas
- Ribiero
- Baragno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Glechoma hederacea L., 1753